Hiçbir konuda tartışma bitmez. Bugün ülkemizde 4 milyon kişiyi kapsayan emekli 12 bin 500 liralık tabam emekli maaşı alıyor. Şimdi, konu 4 milyon kişinin başlayan yeni yılda kaç bin lira maaş alacaklarıdır. Enflasyon rakamlarının, en iyimser rakamlarla yüzde 50’lerde olduğu ülkemizde, bu ülke için yıllardır çalışan ve sonuçta emekli olmak zorunda kalan SGK emellerinin 12.5 bin lira olan ayılıkları ne kadar artacak. ANAP hükümetleri döneminde Anayasaya da yer alan, emekli aylıkları asgari ücretin altında olmaz ibaresi kaldırıldığından bu yana bu tartışma sürüyor.
FEDEKARLIK TAMAM DA
Toplumlar, milletler zor dönemlerinde fedakârlık yaparlar. En büyük fedakârlığı bu millet kurtuluş savaşı yıllarında ülkesini kurtarmak için yapmıştır. Emirdağlı Deli Battal, kurtuluş savaşı yıllarında çağrı üzerine, elinde tek bir varlığı olan çoraplarını bağışlamıştır. Fedakârlıklara eşit dağıtım olursa katlanır. O gün herkesin yaptığı fedakârlık eşitti. Ama bugünkü gibi toplumun bir kesimi para içinde yüzerken emeğiyle para kazananların zorluklar içinde yaşamasını vicdanlar kabul etmez. Ekonominin yükü sadece çalışan kesimlerin sırtına yüklenemez. Anayasa’mıza göre de her yurttaşımızın en iyi şekilde yaşaması gereklidir.
YÜZDE 15 ZAM
İlk önce asgari ücrette yapılan artış, memur ve emekli maaşlarına gelecek zamların izdüşümüydü. Sonuçta, SGK ve Bağ-Kur emeklisine maaş artışı yüzde 15.7 olarak tespit edildi. Memur emeklisinin ki, 11.54 de kaldı. Türkiye’de dar gelirli ve ücretli kesim için en büyük harcama kalemi ev kiralarını kapsıyor. Kirada artış oranı da, yüzde 58 oldu. Enflasyon ve maaş artışları ile ölçüşmüyor. Eskişehir için bu konuda iyi haber, kiralık ev sayısının artmasıdır. Emlakçılar odasına göre Eskişehir’de boş duran ev sayınında artış var. Ev sahipleri ona göre düşünecek. Emekli, memur veya asgari ücretlinin maaşının ne kadarı ev kirasına gidiyor. Kalan para ile karın nasıl doyuruluyor. Çocuklar okula nasıl gidecek. Okulda bir tost kaç para oldu. Memur, emekli, dar gelirli zamları alınca, kayıpta mı? Kazançta mı? Yani, dar gelirli 2025 yılına gelir açısından artıya geçerek mi giriyor? Bütün mesele buradadır.
BU SÖYLEM YANLIŞ
Bazıları çalışanlara yüksek maaşın enflasyonu artıracağı söyleniyor. İyi maaş almayan kesimler nasıl ekonomin çarkının dönmesine, ülkenin ileriye gitmesine bir adım daha katkıda bulunurlar. Ekonomide ilişkiler birbiri ile bağlantıdadır. Tersini savunanlar da, Temmuz ayında asgari ücrete zam yapılmamasına rağmen enflasyonun düşmediğini söylüyorlar. Yorum yapmak için biraz ekonomi bilmek gerekiyor. Söylenenlerin bilimsel değeri olmalıdır. Ekonomi, iktisat gerçek anlamda bir bilimdir.
BİZ NE ANLIYORUZ
Bugünkü tabloda, memur sendikalarından, işçi sendikalarına, iktidarda yakın olanlardan muhalefet olduklarını söyleyenlere kadar, herkesin insanca yaşamak düzeyinde ücret almasından yana olduklarını söylemeleridir. Peki, bu gelişmelerden biz ne anlıyoruz. IMF ve Dünya Bankasının istekleri, öngörüleri duvara tosluyor. Borçlanma ekonomisi ortadan kalkmalıdır. Türk-İş araştırması göre 21 bin maaş yoksulluk sınırıdır. Suriye’de ESAT devrildi. Önemli olan bu mudur? Üretimi destekleyerek, çarşılar pazarlar coşar. Eskişehir çarşısına bakıyorum. Yılların esnafları, yaptıkları ticaretten vazgeçiyor. Krizi aşmanın yolu borç para bulmak değil, üretimden geçiyor.