İstanbul Üniversitesi'nin 2024 yılı sonu nedeniyle yaptığı araştırma, emeklilerin ekonomik daralma ve enflasyon karşısında yaşadığı zorlukları gözler önüne serildi. Araştırmaya katılan emeklilerin büyük bir kısmı yaşam kalitesindeki düşüş ve sosyal yaşamda yaşanan kısıtlamalar nedeniyle memnuniyetsizliklerini dile getirdi. Bu nedenle önümüzdeki hafta emeklilere verilecek zam önem taşıyor.
Üniversitenin İktisat Fakültesi Pazarlama Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Süphan Nâsır başkanlığındaki araştırma ekibi, araştırma ile ekonomik daralma ve enflasyonun emekliler üzerindeki etkilerini inceledi. Yapılan araştırmaya 2000’e yakın emekli katıldı. Araştırma, özellikle emeklilerin yaşam kalitesindeki değişiklikleri ve harcama eğilimlerindeki dönüşümü ortaya koydu.
Emekli mutsuz
Araştırmaya katılan emeklilerin yüzde 70’i hayatından memnun olmadığını belirtirken, yüzde 99’u ülkenin ekonomik koşullarından, yüzde 84’ü sağlık sisteminden, yüzde 98’i ise demokrasinin işleyişinden memnuniyetsizliklerini dile getirdi. Genel toplumun memnuniyet seviyelerine göre emeklilerin yaşam kalitesi, ekonomik zorluklar nedeniyle daha da olumsuz etkilendiği belirtildi.
Fiyat araştırması yapıyorlar
Araştırmaya katılan emeklilerin yüzde 65’i market alışverişinden önce fiyat karşılaştırması yaptıklarını belirtirken, yüzde 55’i ürünlerin indirimde olmasını beklediğini ifade etti. Ayrıca yüzde 67’si birden fazla marketten alışveriş yaparak indirimli fiyatlardan yararlanmayı tercih ediyor. Emeklilerin market alışverişi yaparken daha uygun fiyatlı ürünlere yöneldiği ve indirimli seçenekler aradığı gözlemlendi.
Sosyal yaşam kısıtlı
Emekliler, enflasyon ve ekonomik koşullar nedeniyle sosyal yaşamda da zorlanıyor. Araştırmaya katılan emeklilerin yüzde 23’ü dışarıda yemek yemeği bütçelerinin yetersizliği nedeniyle tamamen bıraktıklarını belirtirken, yüzde 57’si ayda bir veya birkaç ayda bir dışarıda yemek yemeyi tercih edebiliyor. Ayrıca, emeklilerin yüzde 57’si biletli etkinliklere katılmadığını, yüzde 33’ü ise yalnızca birkaç ayda bir etkinliklere katılabildiklerini ifade etti.
Büyük zorluklar var
2024 yılını bitirirken, ülke olarak büyük sıkıntılarla ve zorluklarla 2025 yılına gireceğiz. Açıklanan, asgari ücret, toplum üzerinde hayal kırıklığına neden oldu. Resmi rakamlara göre 2024 yılı enflasyonu %47 civarındayken, yıllık kira artışı %60 olarak açıklanırken, gıda fiyatları %80 artmışken en az ücretteki artışın %30 olarak sınırlandırılması nasıl açıklanabilir? TÜRK İŞ yönetimi, son toplantıya katılmayarak masadan kalktı. TÜRK İŞ yöneticileri haklıdırlar. Ama nedense akıllarına genel grev ilan etmek gelmemektedir.
En az ücretle geçinenler, emekliler, çalışanlar haklarını korumak için demokratik yol ve yöntemlerle harekete geçebilseler, artış oranı enflasyonun üzerinde bile olabilirdi.
Zor yıl
2025 yılı, tüm çalışanlar ve emekliler açısından zor bir yıl olacağa benziyor. Türk milleti her zaman zorluklara göğüs germiş bir millettir. Aklım erdiğinden bu yaşıma kadar en çok konulan konu ekonomik kriz ve hayat pahalılığıydı. Ülke olarak Atatürk’ün aramızdan ayrılmasından sonra dışa bağımlılık artarak sürdü. Krizler ile boğuşmak zorunda kaldık. Bu durum bugün sürdürülemeyecek düzeye geldi. Üretimi arttırmalıyız. Gümrük duvarlarını yükseltmeliyiz. Türkiye de üretilen ürünleri tercih etmeliyiz. Sadece üretemediğimiz ürünlerin yurtdışından alımlarını yapmalıyız.
