Gelenek ve görenekler her toplumda yıllar boyu bağlayıcı ve birleştirici bir etkiye sahip olmuş. Ancak değişen ve gelişen dünya ile birlikte insanın gelişimi ve değişimi kaçınılmaz bir gerçek olarak dolaylı yoldan gelenek ve göreneklerimize etki etmiş. Hal böyle olunca da o zamanlarda yapılan birçok şey şimdilerde unutulmaya yüz tutuyor..
Değişen ve gelişen dünya ile daha önce sahip olmadığımız birçok şeye sahip olarak asıl sahip çıkmamız gereken şeylere karşı önceliklerimiz de değişti. Biraz örnekle gidelim.
Eskiden yaptığımız çoğu şey şimdilerde bizlere demode gelebiliyor. Örneğin hamam kültürü ve Türk hamamları. Türk hamamları eski zamanlarda özellikle kadınların sosyalleştiği, güzelleştiği, erkek annelerinin çocuklarına kız seçtikleri, mahallede olan biteni öğrendikleri ve güncel olayları takip edebilmeleri açısından önemli bir mekândı. Diğer bir açıdansa hamamlar, tarih boyunca birçok kültürde fiziksel ve zihinsel sağlık yararları için kullanılan yerlerdi. Sadece bu sebeplerden dolayı bile bizim için çok büyük bir kültürel mirastır.
Eskiden herkesin gittiği ve sosyalleşmek için tercih ettiği mekân olan hamamlar şimdilerde çok az biliniyor. Sebebi de bence kültürel olarak zamanla yozlaşmamız. Sosyalleşecek daha farklı alanlarımızın oluşması gibi değişimler..
Hamam kültürü ise Antik Roma dan başlayan Osmanlı mimarisi ile de tüm dünyaya yayılan bir gelenektir. Hatta kıyı kesimlerimizde turizm sektörünün bir kolu olarak ekonomiye katkıda sağlamaktadır. Çünkü dışarıdan gelen turist, hamamı bir yerlerden de olsa duyarak gelir ve talep eder. Bu yüzden kıyı kesimlerimizde ki özellikle Antalya, Muğla gibi illerimizde hamam kültürü turizmin bir parçası olarak anılmaktadır. Turizm sektörünün bir parçası olarak kabul görse de ben kültürel olarak devam ettirmemiz gerektiğine inananlardanım. Yalnızca turizm amaçlı değil eskiden bize miras kalan bir gelenek olarak çok daha fazla yaşatmamız gerekir diye düşünüyorum.
Şöyle ki yer altı suları açısından son derece zengin bir şehir olan Eskişehir’de yaşayıp da hamamı bilmeyen o kadar insan var ki ben gördükçe şaşırıyorum. Şehrin tarihine bile baksalar tarih boyunca Şifalı Frigya (Phrygia Salutaris) olarak anıldığını bilirler. Özellikle sıcaksular bölgesinde bulunan oldukça yüksek debili sıcak su kaynağı, yerinde veya taşınarak fizyoterapi türünde tedavi amaçlı olarak kullanılıyor. Dolayısı ile bu kültürün ve bir o kadar geleneğimizin daha çok bilinmesi ve tercih edilmesi gerekir çünkü Eskişehir bölgesinde ki hamamlar deneyimlemeniz gereken bir şifa deposu..
Fakat benim vurgulamak ve dikkatinizi çekmek istediğim bir şey var. Hamamlar iyi hoş, kültürel miras, hem sosyalleşme hem şifa bulma yeri ancak giderken de dikkat etmeniz gereken şeyler var. 2 haftada bir hamama giden ve bu hafta değişiklik olsun diye şehrin en eski hamamlarından birini tercih biri olarak yazıyorum sizlere bunu. Hem şehir dışından gelen arkadaşım görsün hem de bana değişiklik olsun diye gittiğim şehrin en eski hamamına girmemizle şok olup çıkmamız bir oldu. Bu hamam sırf diğerlerinden daha eski diye insanımız daha şifalı olduğunu düşünüyor diye sanıyorum çünkü içerisinde bulunan insan yoğunluğunun başka bir açıklaması yok. Hâlbuki su aynı su, şifa aynı şifa. Dolayısı ile bu hamamı diğerlerinden ayıran bir özellik yok. Ama aslında var. Nasıl mı? Sanıyorum ki sahipleri, insanlar nasılsa bize geliyorlar diye kaç yıllık hamama ne bir bakım yapmış ne de bir iyileştirme. İçerisi kurna başına 4 kişinin düştüğü hijyenden ve bakımdan oldukça uzak bir yer. Bu yüzden şifa bulayım derken hastalık bulmayın derim..
Açıkçası o görüntü karşısında kendimi ‘’Buralar acaba denetleniyor mu? Muhtemelen denetlenmiyor’’ derken buldum..
Hikâyenin sonunu merak edenleriniz için, kıssadan hisse çıkardım. ‘’Bildiğinizden şaşmayın’’.
Her zaman gittiğim, suyunun güzelliği ile şifalanıp Feyza hanım ve ekibinin güler yüzlülüğü ile rahatladığım Pak Kadınlar Hamamı’nı sizlere kesinlikle tavsiye ediyorum. Hem şifalanayım hem rahatlayayım hem hijyenik olsun hem de gerçek bir hizmet alayım derseniz adresiniz kesinlikle burası olmalı.
Herkese iyi haftalar..
