ESOGÜ İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kâmil Sarıtaş konferansta yaptığı konuşmasında, “İnşadan kasıt öncelikle insanın külli ahlâki değerler çerçevesinde benlik, kendilik ve kişilik bilincine varma yolculuğudur. İnşâ ile «biz her dem yeniden doğarız» dizesinde kastedilen kendimizin farkına varma, var oluş gayemizi bilme, yaratılış fıtratına dönme, aşk denilen özle yenilenme ifade edilir. Kişilik İnşâsı’nın temelinde, kişinin kendini bilmesi, anlamlandırması, Allah ve diğer varlıklarla ilişkisini keşfetme gayreti vardır. İnşa sürecinde yolda ve arayış üzere olma şarttır. Tarih boyunca arifler ve hakim denilen filozoflar ciddiyetle bilgi, ahlak ve nefis eğitimi bağlamında Kişiliğin İnşâsı konusuna eğilmişlerdir. Kişiliğin İnşâsı’nda ve oluşumunda kimlik algısı, doğru veya yanlış benlik algısı, din ve dinin anlaşılma şekli, sanat, edebiyat ve musiki anlayışı, sohbet ve sohbetin içeriği, mektep, eğitim ve içeriği, meslek ve içeriği, doğa ve yapısı, tarih anlayışı, sosyolojik çevre, arkadaş, aile, komşuluk ilişkisi, çevre, devlet ve benzeri etmenler etkilidir. Yunus Emre'nin en belirgin vasfı sufi ve derviş olmasıdır. Şahsiyetini ve düşüncelerini tasavvufi bakış açısı oluşturur. Düşüncelerini tasavvuf geleneği çerçevesinde ilme'l-yakin-ayne‘l-yakin-Hakk'a'l-yakin, zahir- batın, avam-havas-ehass-ı havas, şeriat-tarikat-marifet-hakikat, dört kapı-kırk makam anlayışlarına uygun olarak açıklamıştır. Zaman, mekân ve kişinin seviyesini gözeterek hiyerarşik biçimde ve çok katmanlı metinler halinde düşüncelerini izah etmiştir. Yunus Emre, büyük Türk mutasavvıfı Ahmet Yesevi’nin geleneğini takip eder. Yesevi geleneğinin temellerini Allah aşkı, insanı merkeze alma, sevgi-saygı-hoşgörü kültürü, kimseyi ötekileştirmeme ve İslam’ın evrensel ilkelerini uygulama oluşturur. Yunus Emre de irfani yolculukta bu hususları önemsemiştir’’ dedi.
ESOGÜ İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kâmil Sarıtaş konuşmasına şöyle devam etti, ‘’Yunus Emre'nin düşünceleri bağlamında kişiliğin oluşumunda nefsi arındırma ve ruhu tasfiye etme önemlidir. Yunus Emre’ye göre nefsi arındırmak için iman, inayet, himmet- hizmet dengesi, ibadet/amel, bilgelik ve ahlaki yolculuk gereklidir. Ruhu tasfiye ise aşk ve gönül yapmakla gerçekleşir. Bu hususlar olumlu özelliklerle donanmayı, sosyal ve kültürel ortamın olumsuz tesirinden kurtulmayı ve insanın kendisini daha geniş perspektiften tanımasını, hayata ve insanlara sevgi ve birlik penceresinden bakmasını sağlar. Böylece kendi özünü tanımaya ve inşâ etmeye yönelik doğumlar gerçekleşmeye başlar’’ dedi.
