Yasa neler getiriyor?
Zincir marketlere yönelik düzenlemeleri de içerisinde barındıran perakende yasasıyla ilgili olarak Eskişehir Bakkal ve Bayiler Odası Başkanı İ.Hakkı Ördek ile konuştuk. Yeni yasa ile küçük esnaf korunacak, alışveriş merkezleri her yere açılamayacak, zincir marketlerin her ürünü satmasına müsaade edilmeyecek. Düzenlemeyle birlikte market açılacak yerlerde önce oranın nüfus yoğunluğu dikkate alınacak. Zincir marketlerle bakkal ve büfe arasındaki mesafe en az 200 metre olacak.
“Her şeyi satıyorlar”
Teklifin küçük esnaf için büyük önem taşıdığını söyleyen İ.Hakkı ÖRDEK, “Zincir marketler küçük esnafın satacağı bütün ürünleri satıyor. Yazın plaj ürünleri, kışın kış lastiği, antifriz ve cam suyu, eğitim sezonunda kırtasiye ürünleri ve kurbanlığa kadar her şeyi satıyorlar. Bu da piyasada haksız rekabete neden oluyor. Zincir marketlerin açma ve kapanma saatlerini düzenleyen, sayılarına sınırlama getiren ve haftada 1 gün tatil olacak şekilde çalışanların haklarının korunacağı bir düzenleme yapılmasını bekliyoruz. Belirli nüfusun altındaki ve belirtilen mesafe aralığına uymayan yerlerde işletme açılmamalı. Yoksa piyasada fiyat istikrarı sağlanamaz” ifadelerine yer verdi.
“İş artık çığrından çıktı”
Zincir marketlerde fiyatların birbirini tutmadığına işaret eden İ.Hakkı ÖRDEK, “Birinde farklı diğerinde farklı fiyat var. Sadece cazip olsun diye müşteri portföylerini genişletebilmek adına kendi aralarındaki paylaşım yaparak vatandaşı mağdur ediyorlar. Bu sadece perakende sektöründeki esnafı değil, sanayi sektöründeki esnafı da etkiliyor. Zincir marketler için kesinlikle bir düzenleme getirilmeli. Anayasa’nın 173. Maddesi ‘Devlet esnaf ve sanatkârı korumak ve kollamakla mükelleftir’ diyor. Madde çok net ve açık. Bugün baktığımız zaman zincir marketler istediği ürünü, istediği fiyata satıyor. İş o kadar çığırından çıkmaya başladı ki artık zincir marketler tekne bile satmaya başladılar. Buna bir düzen getirilmesi şart” ifadelerine yer verdi.
2Eylül Haber
Avrupa’da sistem nasıl?
Birçok ülkenin zincir marketlere yönelik belli kurallar getirdiğini ifade eden İ.Hakkı ÖRDEK, “Bugün Avrupa’ya baktığımız zaman küçük esnaf ile ilgili çok güzel tedbirler alınmış. Avrupa’da istediğin yere zincir market açamıyorsunuz. Belediyeye gidiyorsunuz ‘Ben burada ne iş yapabilirim?’ diye soruyorsunuz. Belediye de orada neye ihtiyaç varsa sizi o şekilde yönlendiriyor. Bizim ülkemizde ise herkes kendi kafasına iş yapıyor. Bizde ticaret serbest, yabancı yatırımcılar da dahil olmak üzere Türkiye’yi bir yatırım cenneti olarak görüyorlar. ‘Orada kanun yok, yönetmelik yok, istediğiniz işi yapabiliyorsunuz’ diyor. Küçük esnaf burada ezilmiş duruma geliyor. Ayrıca üretici firmaların yapmış olduğu iskontolar var. Bunların birçoğunu zincir marketlere uyguluyor, bakkallara, küçük esnafa uygulamıyor. Bu sefer arada ciddi manada fiyat farkı oluyor. Zincir marketler neredeyse bizim alış fiyatımıza ürün satıyorlar” şeklinde konuştu.
“Esnaf yok olmamalı”
İ.Hakkı ÖRDEK, “Perakende yasası küçük esnaf için çok önemli. Küçük esnaf eğer yok olursa zincir marketin birisi çıkar devleti tehdit eder hale gelir. Son olarak Pazar günleri zincir marketlerin kapalı olması yönünde bir öneri getirildi. Bu kesinlikle olmalı. Pazar günü çalışanlar izinli oluyor. Bu da esnafın iş yapacağı, para kazanacağı anlamına geliyor. Zincir marketler açık olunca maalesef küçük esnaf iş yapamıyor. Avrupa’da bu tarz marketler cumartesi 12’de kapanır, pazartesi günü açılır. Bir buçuk gün kapalı kalıyor. Bu çok doğru bir düzenleme ve ülkemizde de uygulanması gerekir” ifadelerine yer verdi.
