Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Erhan Çetinkaya, TÜİK Toplantı Salonu'nda basın kuruluşlarının Ankara temsilcileri ve ekonomi haber müdürleriyle bir araya gelerek, enflasyon hesaplamalarına yönelik soruları yanıtladı. Çetinkaya, enflasyonun dünya genelinde nasıl hesaplanıyorsa Türkiye'de de aynı yöntemle hesaplandığını ve TÜFE ile Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) arasındaki farkın sadece Türkiye'ye özgü olmadığını belirtti.
TÜFE ve Yaşam Maliyeti Endeksi Farkı: Çetinkaya, TÜFE'nin tüketim harcamalarına konu olan mal ve hizmetlerin fiyat değişimlerini ölçtüğünü ve sabit bir mal ve hizmet sepetine dayandığını söyledi. TÜFE'nin yaşam maliyetlerini ölçmediğine dair eleştirileri yanıtlayan Çetinkaya, TÜFE ile yaşam maliyeti endeksinin farklı kavramlar olduğunu vurguladı.
Fiyat Derleme ve Yayınlama Süreci: TÜİK'in TÜFE'yi aylık 600 binin üzerinde fiyatı derleyerek hesapladığını ve bu sonuçları her ayın 3. iş günü kamuoyu ile paylaştığını ifade eden Çetinkaya, madde fiyatlarının yayımlanmasının durdurulmasına yönelik eleştirileri de yanıtladı. Çetinkaya, madde sepetinin gizlenmediğini ve geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği taşımadığını belirtti.
Kira Fiyatları ve ENAG Eleştirisi: Çetinkaya, TÜİK ile ENAG'ın açıkladığı enflasyon rakamları arasındaki farklara değinerek, ENAG'ın kira fiyatlarını yanlış şekilde hesapladığını ve bu nedenle TÜFE metodolojisinden uzaklaştığını ifade etti. Ayrıca, TÜFE ile İTO İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi arasındaki farklılıkları da metodolojik farklara bağladı.
Şirket Karları ve Fahiş Fiyat Artışları: Çetinkaya, akademik çalışmalara göre Türkiye'deki şirket karlarının enflasyonu yukarı taşıyan bir etkiye sahip olduğunu ve enflasyonist ortamı kullanarak fahiş karlar elde ettiklerini belirtti.
Enflasyon Algısı ve Uluslararası Standartlar: Çetinkaya, Türkiye'deki enflasyon algısının diğer ülkelere kıyasla daha düşük olduğunu ve TÜFE'nin Eurostat standartlarına yüksek derecede uyumlu olarak hesaplandığını söyledi. Ayrıca, TÜFE ve ÜFE arasındaki farkın 2021 yılı başından itibaren tüm dünyada gözlendiğini ifade etti.
Haziran ve Temmuz Ayları Enflasyon Beklentileri: Haziran ayında enflasyonun düşük gelmesiyle ilgili eleştirileri yanıtlayan Çetinkaya, zamların temmuz ayında enflasyon rakamlarına yansıyacağını belirtti. Kurların enflasyon üzerindeki etkisini de vurgulayan Çetinkaya, kurdaki stabilitenin enflasyon artışını baskıladığını ifade etti.
Bu detaylarla Çetinkaya, enflasyon hesaplamalarının şeffaf ve doğru bir şekilde yapıldığını ve TÜİK'in uluslararası standartlara uygun hareket ettiğini belirtti.
