İŞÇİ MALİYETLERİ KATLANDI
Eskişehir Yeşil Sakarya Yaş Sebze ve Meyve Üreticiler Birliği Başkanı Süleyman Buluşan 2Eylül Haber’e konuştu. Üretim maliyetlerinin açıklanan enflasyonun çok üzerinde olduğunu söyleyen Buluşan, "Maliyetler çok yüksek. Bugün hangi üründe olursa olsun üretim yapmak çok sıkıntılı. Üreticinin en büyük sıkıntısı üretip de pazarlayamamak. Örneğin, üretici marulu 1 ay önce 20 liraya satıyorsa, şu anda 5 liraya satamıyor. Yani o dengesizlikten, plansızlıktan her türlü sıkıntı var. Bugün bir sebze üreticisinin bir yıl önce işçi maliyeti 350-400 liraydı. 2024 yılında 700'e 800'e mal oldu, sadece işçi maliyeti. Kullanmış olduğu enerjide olsun akaryakıtta olsun bütün maliyetleri ikiye katlandı" diye konuştu.
ÜRETİMDE ENFLASYON YÜZDE 100
Maliyetleri her yıl özellikle sebze üretiminde ikiye katlandığını da söyleyen buluşan enflasyon rakamlarının yüzde 40-50 civarında açıklandığını ancak üretici maliyetlerinin bunun çok daha üzerinde olduğunu da belirterek şunları söyledi, "Sadece 1 yılda. Eskiden bu 3 yılda 4 yılda bir böyle bir değişiklik olabilirdi. B u yıl 3 yıl aldığı ürün ilaç, tohum, gübre aynı fiyata geliyor. Şu anda mesela 1 marul fidesi geçtiğimiz yıl 1buçuk liraydı bu sene otomatikman 2buçuk lira oldu. Maliyetler her yıl neredeyse ikiye katlanıyor. Genelde söylenen yüzde 40 yüzde 50 enflasyon oranında söylenen söz tarım için geçerli değil. Tarımda girdilerde yüzde 100 artış oluyor. Tarımda maliyetler yüzde yüz artıyor ama şu var bunun doğru olmadığı, adaletli değil."
PLANLI ÜRETİM PALANLI PAZAR
Tarımda en büyük sıkıntının yıllardır dile getirdikleri planlı üretim ve planlı pazar meselesinin hayata geçirilmemesinin üreticiyi zor durumda bıraktığını da belirten Başkan Buluşan, "Bunu yapmadığımız takdirde ülke genelinde biz bir sene ürünü pahalı ertesi sene ucuz, bir sene üretici zarar ertesi sene şuanda üreticinin tarlasında patates kaldı. Şu anda üreticinin bir ay evvel 20 liraya 30 liraya satılan marul şu anda üreticinin tarlasında kaldı. Ki biz şubat ayındayız ne kadar acı bir şey. Kış ayında olmayan bir ürünün tarlada kalması. Üretici diyor ki marul çok güzel para yapıyor, marula dönüyor. Bir anda marula döndüğü için kapasitenin üzerinde bir üretime geçiyor. Aslında ülke olarak bizim çok güzel bir üretimimiz var" dedi.
ÜRÜN BAZLI DESTEK ŞART
Bir planlama yapılması gerektiğinin altını çizen Başkan Buluşan, "Bu planlamayı hükümet yapacak. Bu planlamayı Tarım Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı yapacak. Çünkü bir mutfaktan örnek verecek olursak, bugün bir insan pazara çıktığı zaman ne alıp ne satacağını biliyor. Biz örgütlü olarak bunu söyleyeceğiz. Geçtiğimiz yıllarda ülkemizde Havza Sistemi kuruldu. Ama Havza Sistemi çalıştırılamadı. Havza Sistemi'nde tamamen şudur, bugün Tepebaşı'ndaki üretim ile Çifteler veya İnönü buradaki üretim maliyeti aynı değildir. O açıdan Tepebaşı'nın Havza Sistemi ile ürünü desteklemesi farklı olmalı, teşviki farklı olmalı, İnönü'de farklı olmalı. Ama bizim ülkemizde bu şekilde değil. Bizde uygulama böyle değil. Gerçek üretici destek almıyor. Devletten üretim yapmayanlar destek alıyor. Tarla sahibi, toprak sahibi olanlar destek alıyor, üretim yapanlar destek almıyor. Devlet çok güzel destekler veriyor. Bu vermiş olduğu destekler tarıma gitmiyor, gerçek üretim yapanlara gitmiyor. Şu anda yapılması gereken en büyük destek, sebze üretiminde üreticiye verilmesi gereken en büyük destek işçi desteği. İşçiye verilmesi gereken destek" şeklinde konuştu.
