Öncelikle Orhan Bayrak kimdir? Bize biraz kendinizden ve İl Müdürlüğüne uzanan bu yoldan bahseder misiniz?
1980 Bursa, Gemlik doğumluyum. Babam öğretmendi o yüzden Anadolu'nun farklı şehirlerinde, ailemizle birlikte o şehirleri tanıma ve yaşama fırsatı bulduk. Küçük yaştan itibaren sanat, spor ve özellikle sosyal aktivitelerin hep içerisinde oldum. Bu da benim kişisel gelişimimle birlikte dünyaya olan bakış açımı da büyük oranda değiştirdi. Hep halkın içinde bir köy öğretmeninin çocuğu olarak üniversite hayatına kadar bu şekilde bir yaşamımız oldu. Daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı’nda sosyal bilgiler öğretmen olarak çalışma hayatına başladım. 10 yıl sosyal bilgiler öğretmeni olarak görev yaptıktan sonra 2013 yılında sosyal hizmetler ile tanışmam gerçekleşti. Sosyal hizmetlerde grup sorumlusu ve öğretmen olarak vazife aldım. Uzun yıllar farklı kuruluşlarda, farklı görevleri yerine getirdikten sonra son 5-6 yıldır da idareci olarak bu Bakanlığa hizmet etmekteyim. Daha önce Ağrı İl Müdürlüğü, Bursa Sosyal Hizmetler İl Müdür yardımcılığı ve 1 yıl önce de Eskişehir'e Sosyal Hizmetler İl Müdürü olarak atandım.
900 kişiye doğrudan dokunuyoruz
Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünün çalışma kapsamı ve sorumluluk alanındaki birimler hakkında bilgi verir misiniz?
Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğü, daha doğrusu Bakanlığımız aslında toplumun bütün kesimlerine nüfuz eden her katman içerisinde yer alan büyük, köklü ve bir o kadar da kadim bir geleneğin devamı. Bakanlığımızın en temel görevi bakım hizmeti. Devlet tarafından koruma ve bakım altına alınmış başta çocuklar, şiddet mağduru kadınlar, huzurevi sakinleri ve kendi hayatını idame edemeyecek engellilerimizin bakımı üzerine kurulmuş bir Bakanlık. İl Müdürlüğü olarak da bu anlamda başta çocuk kuruluşlarımız olmak üzere huzurevlerimiz, kadın sığınma evlerimiz, engelli rehabilitasyon merkezlerimizle yaklaşık 580 personelle toplumun çok genel bir kesimine hizmet etmekteyiz. Bazı verileri açıklamak gerekirse; ilimizde koruma ve bakım altında bulunan 375 çocuğumuz bulunmakta. Kuruluşlarımızda bakım hizmeti alan 390 yaşlımız bulunmakta. Engelli kuruluşlarımıza yatılı hizmet alan 60, sığınma evlerimizde ise 50 civarında kadınımız ve çocuğumuz bizden hizmet almakta bunlar bizden yatılı hizmet alan kişiler. Bir de aslında toplumun büyük bir geneline sirayet ettiğimiz sosyoekonomik destek adı altında yaklaşık 1600 aileye Eskişehir'de sosyoekonomik destek sunuyoruz. Sosyoekonomik destek ile eğitim hayatından uzak kalma ihtimali olan veya kurum bakımına alınma ihtimali olan çocukların ailelerini destekleyerek onların ekonomik olarak biraz daha güçlenmesini ve çocuklarına güzel bir hayat sunmalarına destek veriyoruz. Yaklaşık 3900 engelli ailesine de evde bakım ücreti vererek engellinin en sağlıklı olduğu ortamda yani evinin içinde bakımını sağlıyoruz. Şehrimizde 710 şehit yakını ve gazimiz var. Bunların da tüm işlemlerini Aile Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü olarak bizler yürütmekteyiz. Aynı şekilde engelli olan tüm bireylerin, sosyal haklardan yararlanmaları adına ilk adım olan engelli kimlik kartı süreci de İl Müdürlüğümüzle yürümekte. Şimdiye kadar 46 bin 764 kişiye İl Müdürlüğü olarak engelli kimlik kartı tahsisini gerçekleştirdik.
Halkı dilendiricilik konusunda bilgilendiriyoruz
Özellikle Eskişehir Valimiz Sayın Hüseyin Aksoy himayelerinde yürütülmekte olan hem çocuk hem yetişkin dilenciliğiyle mücadele kapsamında son 1 yılda şehrimizde büyük atılımlar yapıldı. Bunun neticesinde sadece 229 yetişkin ve çocuk dilenciye müdahale ederek hepsiyle ilgili sosyoekonomik destek aynı zamanda gerekli uyarılar ve farkındalığı arttırıcı çalışmalar yaptık. Bu anlamda şehrimizde her cuma mutlaka en az 4 cami çıkışında halkı bilinçlendirmek adına çocuklara iyi niyetle verilecek olan her meblağın aslında o çocuğu sokağa mecbur bıraktığını ve devletin tüm mekanizmalarıyla eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler açısından her türlü desteği sağladığını halka da anlatarak bu anlamda bilinçlendirme çalışmaları yaptık. Valiliğimiz himayelerinde yürütülmekte olan ve aslında çağımızın çok tehlikeli bir hastalığı olan maalesef işte psikolojik rahatsızlıkların da ortaya çıkarttığı intiharı önleme komisyonu çalışmaları kapsamında da ilimizde son 1 yılda 550 aileye hanede intihar girişimi olan aileye ulaşmayı da İl Müdürlüğü olarak başardık.
54 bin kişiye bakım desteği
Toplamda 53 bin 664 aileye de dolaylı desteğimiz bu anlamda olmuş oldu. Yani 900 civarında bakım hizmeti sunduğumuz birebir kuruluşlarımıza bakım hizmeti sunduğumuz bireyimiz var. 54 bin dolaylı bakım desteği, psikolojik destek veriyoruz. Aile danışmanlığı, hizmetlerimizle birlikte aslında 4’le çarptığımızda 250 bin civarında hane bizzat Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından bir şekilde dokunulmuş, ziyaret edilmiş onların varsa yaralarına derman olmaya çalışılmış ama hepsinden ziyade toplumsal bilincin ve farkındalığın arttırılması adına tüm ekibimizle birlikte gayretli çalışmalar içerisinde yer almaya devam ettik. Sosyoekonomik destek ihtiyacı olan aileler kendi başvurularını Bakanlığımızın ihbar hattı olan ALO 183 hattına yapabilir veya şehrimizdeki muhtar, din görevlisi, idari ve mülki amirler, okul yönetimleri tarafından bizlere bildirilir. Bizler bize gelen ihbarı en geç 3 gün içerisinde inceleriz. İlimizde bu hizmeti yürüten 3 tane sosyal hizmet merkezimiz var. Odunpazarı Sosyal Hizmet Merkezi, Tepebaşı Sosyal Hizmet Merkezi ve Sivrihisar Sosyal Hizmet Merkezi ancak şehrin tüm ilçeleri tüm köyleri nereden ihbar gelirse, nereden başvuru gelirse ivedi şekilde sosyal hizmet uzmanlarımız tarafından incelenir. Şahısların hakkında bir sosyal inceleme raporu düzenlenerek en doğru hizmet modeline yönlendirilmesiyle alakalı çalışma yapılır. Aynı şekilde bu engelli bireylerimiz için veya toplumda mağdur olmuş kişiler içinde geçerlidir. Toplumun genelini ilgilendirecek afet veya büyük çapta bir kaza ya da toplumsal hassasiyeti ortaya çıkartabilecek istenmeyen olaylarda da psikososyal destek ekiplerimiz ivedi şekilde olay yerine intikal eder. Oradaki aileler, oradaki mağdur kesimle birebir ilgilenerek psikososyal destekten başlayarak hizmet modellerimize uygun hizmetler üretme noktasında da ivedi şekilde reaksiyon alarak sahanın içinde oluyoruz. Hizmet verdiğimiz, evde bakım desteği, engelli evde bakım desteği ve sosyoekonomik destek hizmeti alan tüm ailelerimizse yılda hizmet başladıktan sonra en az 3 kez olmak üzere yine sosyal hizmet merkezlerimiz tarafından ziyaret edilerek modelin toplum üzerine hizmet verdiğimiz kesim üzerindeki çıktılarını da tekrar raporlayarak kontrol mekanizması içerisine devam etmektedir.
Her vatandaş bizim için kıymetli
Yardıma ihtiyacı olan bireylere anında ulaşıyorsunuz. Bu yardımları ulaştırmada öncelikleriniz kimler? Son olarak neler söylemek istersiniz?
Bizlere ulaşan her vatandaş bizler için çok kıymetli ama tabii burada bir değerlendirme koymak zorundayız. Bütün şehre yetişebilmek adına sadece kendi gücümüzden değil diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteğine de talibiz. Diğer illerde olmayan bir uygulamamız var; Eskişehir Valiliği’mizin ilgili yönetmeliği kapsamında Sosyal Hizmet Merkezi kuruluşumuzun olmadığı her ilçede özellikle yazı işleri müdürlüğü bünyesinde irtibat ofisleri açıldı. Yani vatandaşımız Alpu'nun bir köyünden Eskişehir merkeze gelmesine gerek kalmadan kaymakamlık bünyesinde bulunan o ofise başvuru yapıyor ve dilekçe aynı gün bize ulaştırılıyor. Dilekçenin veya başvuru sahibinin talebi ilk başvuru tespit biriminde değerlendirilerek olayın ciddiyetine binaen bir sıralama mutlaka yapılıyor ama biz her başvuruyu 3 veya 4 gibi bir süre geçmeden mutlaka yerinde sahada inceleniyoruz. İlimizde özellikle hizmet alan veya hizmet verdiğimiz kesimin hassasiyeti de düşünülerek, temel hak ve özgürlüklere dikkat edilerek, kişisel verilerin veya kişisel hassasiyetlerin de önemi dikkate alınarak çok kısa sürede ailenin de rızasıyla mutlaka aileye dokunmaya çalışıyor ve sahada aldığımız tecrübe bize gösterdiği en büyük çıktı belki de şu devlet bizim yanımızda hissiyatını mutlaka vatandaşımıza hissettirmeye çalışıyoruz.
Güçlü kadın, güçlü aile, güçlü Türkiye
Aile ve Sos Hizmetler Bakanımız Sayın Mahinur Hanım önderliğinde illerimizdeki tüm İl Müdürleriyle birlikte bizler de hem toplumsal hayatın içerisinde sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle kurumumuzu hak ettiği ve belki de gerçekten ehemmiyetini anlatabileceğimiz çalışmalarla yer almaya devam ediyoruz. Aynı zamanda şehrimizdeki duyarlılığın bizlere devletin diğer kademelerinin arttırılması adına faaliyetlerimizi gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Bizler için öncelik Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğü bünyesinde devletin ilgili makamlarınca alınmış; koruma kararı, çocuklarımızı korumak ve engellerimizin hayatını yaşanılabilir ve sürdürülebilir bir hizmet modeliyle geliştirmek. Ülkemizin değil, bütün dünyanın belki ortak sorunu sağlıklı yaşlılık politikaları üzerine yerelde ve ulusalda çalışmalar yapabilmek ve tabii ki asla tasvip etmediğimiz şiddetin her türlüsüne karşı olduğumuz bir dünya bakış açısıyla şiddetin önlenmesi adına toplumun da tüm duyarlılığıyla yanımızda olmasını bekliyoruz. Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri bulunduğu şehirlerin özellikle aile bütünlüğünü, aile içi çatışmaların veya ailenin daha da güçlendirilmesi adına elinden geleni yapıyor. Bakanlığımızın temel mottosu şu, aile kadından başlıyor, güçlü kadın, güçlü aile, güçlü Türkiye. Biz bu mottoyla hareket ederken tüm kesimlerin de bizle olan desteğinden dolayı teşekkür ediyor, kamu kurum kuruluşları, siz basın mensupları, sivil toplum kuruluşları ve halkımızın özellikle mağdur ve ihtiyaç sahibi olan insanlar olan sayesinde çok daha güzel bir şehir yaratma kaygısıyla çalışmalarımıza devam ediyoruz. Sizlere de teşekkürlerimi sunuyorum.