Türkiye Terziler, Konfeksiyoncular ve Giyim Sanatkarları Federasyonu ve Eskişehir Tuhafiyeciler Esnaf Odası Başkanı Ali Sefa Şen bir gurup basın mensubu ile bir araya gelerek sorularını yanıtladı. Şen, esnafın 2024 yılında çok zor koşullara yaşadığını belirterek, "Esnafımızın en çok zorlandığı nokta enflasyonun çok yüksek rakamlarda olması" dedi.
Esnaf ürün satamadı!
Şen, ülkede yaşanan ekonomik krizden esnafın çok fazla etkilendiğini söyleyerek, "Bildiğiniz gibi ülkemiz dünyanın yanında çok ciddi manada ekonomik bir kriz yaşıyor, son iki yıldır. Dolayısıyla bu ekonomik krizden de esnafımız da etkileniyor. Ve etkilenmeye de devam ediyor. Tabii ki halkın alım gücü direkt esnafımızın ticaretine yansıyor. Esnafımızın en çok zorlandığı nokta enflasyonun çok yüksek rakamlarda olması. Dolayısıyla halkımızın alım gücünün minimize edilmesi, düşmesi ve esnafımızın mal satamaması. Esnafımız mal satamadı. Satamayınca da yerine mal koyamadı. Ve İstanbul'daki imalatçılar da esnafımıza ürün satamayınca onlar da imalatı kıstılar. Dolayısıyla İstanbul'da da çok ciddi manada ürün bulmakta zorlandılar. Bu bir. İkincisi öyle ya da böyle getirdikleri az üretilen mallar getirdiklerinde, tezgahlarına koyduklarında biraz önce bahsettiğim gibi halkın alım gücünün az olması, 2024'te düşmesi dolayısıyla esnafımız ürün satmakta zorlandı. En çok zorlandığı noktalar esnafımızın ürün satmakta" diye konuştu.
Esnafın karı düştü
Esnafın durumunu geçen sene ile kıyaslayan Başkan Şen, "Geçen seneye baktığınızda belki geçen yıllarda yaptıkları ciroları yakaladılar ama ürün bazında yarı yarıya bile olmadı. Daha önceki sattıkları yılda. Enflasyon olmasından dolayı fiyatlar yükseldi. Dolayısıyla fiyat yüksekliğinden dolayı ciroyu yakaladılar ama adet bazında yakalayamadılar. Bir de çok ciddi manada enflasyon olmasından dolayı karlılık payları da düştü. Sattıkları ürünleri tekrar tezgahlarına aynı fiyatlara koyamadılar. Dolayısıyla kiralar yüksek, genel giderler yüksek, karlılık oranı az. Bundna dolayı esnaf para kazanamadı. Para kazanmakta da zorlandı. Yani kısaca şunu söyleyebiliriz. Esnafımız için çok ciddi zorluklarla geçen bir yıl oldu. Ama enflasyon düşerse ürün tekrar, piyasa ürün bulmakta zorlukları aşarlarsa, imalatçılar ürünlerini yapmaya başlarlarsa milletin alım gücü, halkımızın alım gücü de yükselirse 2025 yılında esnafımızın işleri düzelmeye başlar diye düşünüyorum" dedi.
Esnafın durumu iç açıcı değil
Esnafın durumu çok da iş açıcı olmadığı, enflasyonun en kısa zamanda düşmesi söyleyen Şen, "Bizim tekstil iş kolunda olduğu gibi bütün sektörlerde enflasyonun düşmesi lazım ki halkımızın alım gücü yükselsin. Dolayısıyla esnafımız da iş yapabilsin. Bu da ne demektir? Ülke ekonomisi yoluna girecek, rayına girecek demektir. Kesinlikle enflasyon, enflasyon, enflasyon" diye ifade etti.
Kredide esnafa destek oluyoruz
Esnafın çok zor durumda olduğunu, sorunları Ankara'ya taşıdıklarını söyleyen Başkan Şen, "Esnafımızın sıkıntılarını zaten kendimizle ticaret yaptığımız için birebir yaşıyoruz. Esnafımızın sıkıntıları biraz önce de belirttiğim gibi çok ciddi var. Bunu da Ankara'da gerek Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) aracılığıyla iletiyoruz gerekse Teskomb'da iletiyoruz. Bu kredi kullanımında esnafımıza yardımcı oluyoruz. Esnafımız krediye ulaşıyor. Kredide sıkıntı yok. Ama kredi kullanımında işte vadelerde ve faizlerin yüksek olmasında sıkıntı vardı. İnşallah enflasyon düştüğü müddet faizler de düşecektir. Bunun akabinde işte üç yıl olan kullanım süresi dört yıla çıktı. Üç ayda bir olan ödeme süresi dört yıla çıktı. Bazen NACE kodlarında dolayı kredi kullanamayanlara da değişiklik yaptılar. Bunlara da çalışmalar yapılıyor. Kullandırılacak. Dolayısıyla esnafımız kredi şartları ve kriterleri yerine getirdikten sonra kesinlikle kredi kullanır. Ama 750 bin lira olan kredi kullanım üst limiti yeterli mi? Şu anda yeterli değil ama işte biraz önce dediğim gibi devletimizin de imkanı ona göre. Bir müddet sonra işler yoluna girdiğinde ekonomik anlamda bu üst limitte arttırılacaktır. Bununla ilgili de çalışmalar yapıyoruz. Önemli olan kredilerin kullanıldıktan ticarette dönüp tekrar geri ödenmesi. Önemli olan bu. Yoksa alım gücü yani şimdi 750 bin liranın bir sene önceki, iki sene önceki alım gücüyle bugünkü alım gücü aynı değil. Enflasyon parayı çok yıprattı.