Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), BM Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ve Karma Göç Merkezi (MMC) tarafından yayımlanan raporda, Afrika'nın iç kesimlerinden başlayıp Akdeniz kıyılarında biten göç yollarında düzensiz göçmenlerin büyük tehlikelerle karşılaştığı vurgulandı. Yaklaşık üç yıllık bir veri toplama sürecinin ardından yayımlanan rapor, "Bu yolculukta yaşamanız ya da ölmeniz kimsenin umurunda değil" başlığıyla dikkat çekiyor.
Raporda, Sahra Çölü'nde yaşanan düzensiz göçmen ölümlerinin Akdeniz'dekilerin iki katı olduğu tahmin edilmekte ve bu rotadaki kara yollarında insanların karşı karşıya olduğu daha az belgelenmiş tehlikeler olduğu belirtilmektedir. Düzensiz göçmenler, bu yolculukta aşırı şiddet, insan hakları ihlalleri ve sömürüyle yüz yüze kalmaktadır.
Göçmenler, isyancı gruplar, milisler ve diğer suç aktörlerinin faaliyet gösterdiği, insan kaçakçılığının, fidye için adam kaçırmanın, zorla çalıştırmanın ve cinsel istismarın yaygın olduğu bölgelerden geçmektedirler. Rapor, düzensiz göçmenlerin karşılaştığı riskler arasında işkence, fiziksel şiddet, keyfi gözaltı, ölüm, fidye için adam kaçırma, cinsel şiddet ve sömürü, köleleştirme, insan kaçakçılığı, zorla çalıştırma, organ alma, soygun, toplu sınır dışı etme ve geri gönderme yer aldığını belirtmektedir. Güvenlik güçleri, polis, ordu, göç memurları ve sınır muhafızlarının yanı sıra suç çeteleri ve silahlı gruplar bu ihlallerin ana failleri olarak bildirilmektedir.
Uluslararası toplumun, uluslararası hukuka uygun olarak hayat kurtarma ve zayıf noktaları giderme yönündeki taahhütlerine rağmen raporda, Afrika'nın Akdeniz kıyılarına giden kara ve deniz yollarında uluslararası eylemin yetersiz olduğu konusunda uyarı yapılmaktadır. "Orta Akdeniz rotası boyunca koruma ve yardım konusunda büyük boşluklar yaşanıyor. Bu durum düzensiz göçmenleri tehlikeli yolculuklara doğru ilerlemeye itiyor. Yetersiz finansman ve insani erişime ilişkin kısıtlamalar da desteği engelliyor," ifadesi raporda yer almaktadır.
BMMYK, IOM ve ortak kuruluşlar, güzergahlar boyunca hayat kurtaran koruma hizmetleri ile yardım, kimlik belirleme ve sevk mekanizmalarını hızlandırmaya çalışsalar da insani yardımların yeterli olmadığı belirtilmiştir. Raporda, hayat kurtarmak ve acıları azaltmak için somut ve rota bazlı koruma müdahalelerinin yanı sıra yerinden edilmenin temel nedenlerinin ve düzensiz hareketin itici güçlerinin ele alınması gerektiği vurgulanmıştır.
Orta Akdeniz'deki düzensiz göç sorunu, Avrupa'ya yönelik düzensiz göç akınında İtalya, Malta, Libya ve Tunus arasında kalan Orta Akdeniz güzergahının, son yıllarda yoğun hareketlilik gözlenen rotalardan biri olduğu belirtilmektedir. Bu güzergahta genellikle Avrupa menşeli sivil toplum kuruluşları (STK) tarafından kurtarılan düzensiz göçmenler, AB üyesi devletlerin "güvenli liman" vermemesi nedeniyle zaman zaman tahliye edilmekte zorluk yaşamaktadırlar.
